تاریخ کشور آلبانیا اثر موسس کاغانکاتواتسی ۴۰
متن قرون وسطایی در توصیف اعمال مذهبی هونیان در قفقاز. بر اساس ترجمه انگلیسی متن از ارمنی باستان توسط رابرت بدروسیان در سال. ۲۰۱۰.
اسقف اسرائیل سرزمین هونیان را به باور تبدیل می کند. به واسطه آموزه هایش و به خاطر معجزاتی که انجام می داد، شیرین به او گوش می دهند
این مردم که دینداری را انجام می دادند که شامل پرستش درخت بود، توسط شیطان به این وهم فریب خورده شدند. بر حسب ادراک نادرست شمالی خود، ایشان فکر می کردند که این عمل کثیف بت پرستی، این ایمان وهمی و ساختگی و نا درست، دین بزرگی است. اگر کس یا چیز مورد زدن برق آتشین تندردار و آتش آسمانی قرار می گرفت، آن کس یا چیز را نوعی فداکاری می دانستند که به خدای خووار (اهورا مزدا) تقدیم شده بود. ایشان همچنین هیولای وحشی بزرگ پیکری را می پرستند که او را تنگری خان خدا، و ایرانیان اسفندیار می نامند. ایشان او را با استفاده از اسب به عنوان قربانی سوختنی می پرستند. از آنجایی که ایشان ذهنی کاملاً بی انضباط دارند، هر گونه اشتباهی را انجام می دهند. چون کوبیدن طبل، سوت زدن بر جنازه ها، خونریزی با بریدن گونه ها و اندام خود با شمشیر و خنجر، و جنگ شمشیر برهنه. منظره ای شیطانی بود. برای دیدن، آنجا در سر گورها، مرد در برابر مرد و گروه در برابر گروه آماده برای جنگ، برهنه. گروه های زیادی با یکدیگر کشتی گرفتند و در عیاشی به مسابقات اسب دوانی این طرف و آن طرف درگیر شدند. برخی زمان خود را با گریه و غم سپری می کردند، در حالی که برخی دیگر بازی های شیطانی انجام می دادند. غرق در پلیدی شب شده و محروم از دید روشنی آفريدگار، ایشان بازی های خود را انجام می دادند و رقص های خود را با اعمال هرزه می رقصیدند. ایشان برای آتش و آب، برای برخی از خدایان راه، ماه و همه چیزهای آفریده شده که به نوعی شگفت انگیز می دانستند قربانی کردند. علاوه بر این، ایشان از نظر جنسی بی اختیار بودند و طبق آداب و رسوم وحشیانه بت پرستی خود، با همسر پدر خود ازدواج کردند، دو برادر یک زن مشترک داشتند و چندین زن داشتند. ایشان قوانین بی دین و مناسک بی خدای زیادی داشتند. در نتیجه، ایشان قادر به درک یا درک [اصول] خورشید عدالت نبودند. هنگامی که [اسقف اسرائیل] این وسواس نسبت به آداب و رسوم شیطانی و بت پرستی را شنید و دید، شب و روز از خدا برای نجات سرزمین التماس می کرد و دعا می کرد که وسیله ای برای تبدیل ایشان بیابد. به فرمان او ساعتی برای خدا اختصاص داده شد و همه بزرگواران و مردم عادی سرزمین هونیان برای عبادت دین کلیسای مقدس و شنیدن پیام مقدس آمدند. شاهزاده و هر کس دیگری در اردو که می خواست سخنان اسقف را بشنوند در خانه خداوند جمع شدند. و به یکدیگر گفتند
بیایید، سخنان آرامش بخش او را بشنویم، چون که او یک خان در دین مقدس مسیحی است که پیام روح القدس را به جهان منتقل می کند
هنگامی که [اسقف اسرائیل] شور و شوق و توجه ایشان را دید، اغاز به گفتگو با ایشان در مورد تعالیم موجود در انجیل کرد.